Animated Icon

Somalia Constitution 1979 - Somali Version

Ka dib afgambigii militari ee uu hoggaamiyay Maxamed Siyaad Barre 21-kii Oktoobar 1969-kii, Soomaaliya waxay gashay toban sano oo aan lahayn dastuur rasmi ah. Golaha Sare ee Kacaanka (SRC) ee uu hoggaamiyay Madaxweyne Maxamed Siyaad Barre wuxuu meesha ka saaray Dastuurkii 1960-kii wuxuuna kala diray hay'adihii baarlamaanka, isagoo ku maamulayay dalka digreetooyin iyo axdi kacaan. Intii lagu guda jiray muddadaas, Soomaaliya waxaa lagu dhawaaqay inay tahay dawlad hantiwadaag ah, wuxuu hirgeliyay siyaasado looga golleeyahay in awoodda lagu uruuriyo hoggaankiisa hoostooda. Golaha Sare ee Kacaanka waxay ku caddaysay tallaabooyinkeeda inay lagama maarmaan u yihiin ciribtirka musuqmaasuqa iyo kala qaybsanaanta qabiilka iyadoo la dhiirrigelinayo midnimada qaran iyo hantiwadaagga. Si kastaba ha ahaatee, maqnaanshaha qaab-dhismeedka dastuuriga ah ayaa dalka ka tagay isagoon lahayn ilaalin sharci oo xorriyadaha madaniga ah ama habab looga qayb qaato siyaasadda, taasoo xoojisay xukunka kaligii taliska ee Maxamed Siyaad Barre. Sannadkii 1979-kii, ka dib toban sano oo xukun militari ah, dastuur cusub ayaa lagu ansixiyay afti qaran aan dimoqraadi aheyn. Dastuurkii 1979-kii wuxuu aasaasay nidaam madaxweyne oo xukuumad ah kaas oo sii xoojiyay kaligii talisnimadii Barre. Waxa ay ku dhawaaqday Xisbiga Hantiwadaagga Kacaanka Soomaaliyeed (XHKS) inuu yahay hay'adda xisbi siyaasadeed ee kaliya, taasoo si wax ku ool ah u mamnuucday in la aasaaso xisbiyo mucaarad ah waxayna awoodda siyaasadeed oo dhan ku uruurisay xukunka Madaxweyne Maxamed Siyaad Barre. Inkasta oo dastuurku uu ku jiray qodobo ku saabsan xuquuqda iyo xorriyaadka muwaadiniinta, kuwani waxay ahaayeen kuwo astaan uun ah, maadaama xukuumaddii kaligii taliye Barre ay caburisay mucaaradka ama dadka kasoo horjeeda oo ay ku xukuntay gacmo bir ah. Dabeecadda kaligii talisnimada ee dawladdu waxay ka fogaysiisay qaybo badan oo ka mid ah bulshada Soomaaliyeed, taasoo keentay kacdoon sii kordhaaya. Dhammaadkii 1980-meeyadii, qanacsanaan la'aanta baahsan ee xukunka Barre ayaa ku dhammaatay kacdoon hubaysan, ugu dambeyntiina waxay keentay in xilka laga tuuro 1991-dii, taasoo Soomaaliya ku ridday god dheer oo dagaal sokeeye ah oo daba dheeraaday. Dastuurkii 1979-kii, oo loogu talagalay in lagu sharciyeeyo xukunka Barre, ayaa ugu dambeyntii gacan ka geystay xasillooni darrada siyaasadeed iyo burburka bulshada ee dalka.